Alışkanlıklar; Tırnak Yeme

Kaygı yaratacak bir durum ya da örnek alınan bir arkadaş.. Çocuklarda çoğunlukla birdenbire ortaya çıkan ve vazgeçilmesi en zor alışkanlıklardan biri.. Bir çocuğun sürekli tırnak yemesi  öncelikle bütün mikrobu, bakteriyi ağza taşıyarak enfeksiyon riskini artırır. Ama bu kadar değil.. Tırnak yeme alışkanlığını çocuğunuzun ruh sağlığına dair bir alarm olarak görebilirsiniz. Anne baba olarak size düşen, onu azarlamak,ikaz etmek,cezalandırmak değil, davranışının altında yatan sebebi bulmaya çalışmak..

Tırnak yeme alışkanlığı çocuklarda genellikle 3-4 yaşlarında başlıyor ve neredeyse her 3 çocuktan birinde görülüyor. Yani yalnız değilsiniz, paniğe gerek yok. Ama durumu hafife de almamak gerekiyor. Tırnak yeme alışkanlığı tıpkı parmak emme gibi davranışsal bir bozukluktur ve üzerinde durulmazsa kendi kendine ortadan kalkma ihtimali az.  

Davranışsal bozuklukların ortaya çıkmasındaki ilk ve en önemli sebep çocuğun ona gerçekten kaygı veren bir durumla karşı karşıya olması. Anne babasıyla sağlıklı bir iletişim kuramayan, sürekli eleştirilen ve güven sorunu yaşayan çocuklarda bu durum daha sık görülüyor. Aile içi huzursuzluk, ilgisizlik, boşanma, yeni bir ortama girme, okula başlama gibi bir stres kaynağıyla nasıl baş edeceğini bilmeyen çocuk aslında bu yolla sizden ve çevresinden yardım istiyor.

İkinci nedense çocuğun bir arkadaşı ya da yetişkinden modelleme yapması, yani tırnak yiyen birini örnek alması.  Bu şekilde kazanılan tırnak yeme alışkanlığından vazgeçmek çok daha kolay, ancak elbette anne baba olarak siz doğru adımları atarsanız..

Eğer çocuğunuzun tırnak yemeye başladığı dönemde belirgin bir stres kaynağı varsa onu ortadan kaldırmaya çalışın.

Anne baba olarak çocuğunuza daha fazla zaman ayırın. Eğer sizin ilginizi çekmek için bu alışkanlığı edindiyse ilgi göstermeniz tırnak yeme davranışını kendiliğinden ortadan kaldırabilir.

Sürekli eleştirmek yerine başarılarına odaklanarak takdir edin. Sürekli eleştirilen çocuklar özgüvenini kaybeder. Kendini ifade yeteneği azalır ve sıkıntılarını yansıtmak için tırnak yeme gibi yollara başvurur.

Tırnak yiyen çocuğu uyarmayın, özellikle de okul öncesi dönemdeyse. Sürekli “elini ağzından çek” demek, çocuk üzerindeki baskıyı artırır, baskı stresi, stres de istenmeyen davranışı. Yani bir kısır döngüye hapsolursunuz. Çocuk tırnak yeme davranışının ailesinin ilgisini üzerinde odakladığını fark ederse bu alışkanlıktan vazgeçmesi zorlaşır. Tüm bu sebeplerle görmezden gelmek çok daha iyi sonuç verir. Çocuğunuz tırnak yemeye başladığında uyarmak yerine dikkatini dağıtacak bir paylaşımda bulunmaya çalışın.

Tırnak yemeyi engellediği iddia edilen oje, krem gibi ürünler tam tersi çocuğun dikkatini daha çok tırnakları üzerine çeker, bunları kullanmak yerine çocuğunuzun tırnaklarını düzenli olarak kesin, törpüleyin, ellerini nemlendirin. Böylece ileri dönem için kişisel bakımı da öğretmiş olursunuz. Özellikle kız çocukları görselliğe daha çok önem verir, bakımlı elleri hoşuna gittikçe tırnak yeme davranışını azaltabilir.

Tırnak yeme bir davranış bozukluğudur ve birçok davranış bozukluğunda olduğu gibi bir uzmandan yardım almak işleri ciddi anlamda kolaylaştırır, unutmayın.  Anne baba olarak baş edemediğinizi hissettiğiniz anda bir uzman yardımı yol gösterici olacaktır.

Psikolog Irmak GÜRCAN KERİMOĞLU

Ankara/2013